Rehabilitacja po udarze

Udar mózgu to dolegliwość, która może w znacznej mierze przyczynić do niepełnosprawności, a nawet zgonu. Pacjenci po udarze często są niesamodzielni – potrzebują pomocy w bardzo podstawowych czynnościach, takich jak jedzenie, chodzenie, mycie. Miewają też problemy z poruszaniem się i mówieniem. Z tego względu lekarze zalecają pewne ćwiczenia po udarze mające pomóc pacjentowi szybszy powrót do zdrowia i normalności. Rehabilitacja po udarze mózgu nie tylko hamuje rozwój niepełnosprawności, ale może też cofnąć już istniejące ograniczenia. Dzięki temu pacjent ma szansę wrócić do normalności. Jak powinna przebiegać rehabilitacja poudarowa? Jakie ćwiczenia i zabiegi w ramach rehabilitacji można wykonywać?

Rehabilitacja po udarze – dlaczego jest ważna?

Po udarze gwałtownie spada samodzielność pacjenta. Z dnia na dzień zdrowy człowiek staje się zupełnie zależny od innych. Efektem udaru mózgu mogą być:

• trudności w poruszaniu się;
• zaburzenia równowagi;
• paraliż połowy ciała;
• trudności w wyraźnym wypowiadaniu słów;
• trudności w przełykaniu;
• zaniki pamięci;
• zaniki mowy.

Odpowiednio dobrana rehabilitacja poudarowa ma więc ogromne znaczenie w powrocie do zdrowia i pełnej sprawności. Takie kompleksowe zabiegi i ćwiczenia pozwalają pracować nad zdrową częścią mózgu, która z czasem może przejąć funkcje tej, która przeszła udar. Dzięki temu pacjent staje się samodzielny i może żyć normalnie. Widać więc, że rehabilitacja to niezwykle ważny krok na drodze do powrotu do pełni zdrowia.

Sprawdź ofertę naszego centrum rehabilitacji: rehabilitacja Wrocław

Kiedy można rozpocząć rehabilitację po udarze?

Ze względu na duże ryzyko wystąpienia trwałej niepełnosprawności po udarze mózgu, zaleca się jak najszybsze wdrożenie rehabilitacji. Zazwyczaj rozpoczyna się ją jeszcze w szpitalu, gdy stan pacjenta będzie stabilny. Tak zwana wczesna rehabilitacja powinna rozpocząć się już w ciągu 24 – 48 godzin od przyjęcia na oddział szpitala pacjenta z podejrzeniem udaru. Jej celem jest przywrócenie funkcji poznawczych i motorycznych chorego, zanim w mózgu zajdą trwałe, nieodwracalne zmiany, które uniemożliwią ich odzyskanie. Wszystko oczywiście zależy od tego, z jakim rodzajem udaru mamy do czynienia i jak silny był atak. Szybka rehabilitacja nie jest jedynie wskazaniem – to konieczność. Brak właściwej rehabilitacji może skutkować przewlekłym bólem, przykurczem kończyn, problemy z jedzeniem i komunikacją, a w konsekwencji odizolowanie od otoczenia i depresja. Prawidłowe postępowanie po udarze obejmuje leczenie w szpitalu i usunięcie zagrożenia życia, wczesną rehabilitację w szpitalu, następnie rehabilitację w ośrodku rehabilitacyjnym i kontynuowanie jej już w domu, by zmniejszyć ryzyko ponownego wystąpienia udaru.

Ile trwa rehabilitacja po udarze?

Czas trwania rehabilitacji poudarowej jest zależny od wielu czynników: wiek pacjenta oraz choroby współistniejące, rodzaj i stopień udaru, okres w jakim pacjent trafił do szpitala po udarze, poziom komunikatywności pacjenta z otoczeniem. Cały okres rehabilitacji można podzielić na następujące etapy:

• profilaktyka funkcjonalna – trwa do 3 tygodni, w trakcie leczenia szpitalnego; celem jest przygotowanie danego narządu ruchu do odzyskania pełnej sprawności poprzez zmianę pozycji ciała pacjenta leżącego, zapobieganie powstawaniu odleżyn, zakażeń dróg moczowych itd.
• rehabilitacja funkcjonalna – od 2 – 3 tygodni do 1 – 2 lat, w ośrodku rehabilitacyjnym; to indywidualnie dobrane ćwiczenia i zabiegi, które mają rozwiązać konkretny problem zdrowotny wskazany przez pacjenta.
• adaptacja, rehabilitacja środowiskowa – od 1 – 2 roku do 2 – 5 lat, kontynuowana w domu; ma utrwalić efekty rehabilitacji w ośrodku i zapobiec ponownemu nawrotowi udaru.

Jakie zabiegi można wykonywać?

Ważną rolę w rehabilitacji poudarowej odgrywa fizykoterapia. To zestaw ćwiczeń i zabiegów mających kompleksowo pomóc osobie po udarze w powrocie do pełnej sprawności. Istotą fizykoterapii jest odpowiedni dobór zabiegów pod indywidualne potrzeby pacjenta oraz przeprowadzanie ich pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty i rehabilitantów.  Do popularnych zabiegów stosowanych w ramach rehabilitacji po udarze zaliczamy fizykoterapię w skład której wchodzą między innymi:

• jonoforeza – polega na wykorzystywaniu prądu o niskim napięciu do podawania leków lub substancji aktywnych;
• fonoforeza – polega na wykorzystywaniu ultradźwięków do podawania leków;
• galwanizacja – zabiegi elektroterapeutyczne z użyciem prądu stałego;
• elektrostymulacja – polega na wykorzystywaniu prądów impulsowych o niewielkiej częstotliwości; zabieg szczególni polecany w ramach rehabilitacji poudarowej;
• laseroterapia – polega na wykorzystywaniu urządzeń pracujących na świetle laserowym;
• magnetoterapia – polega na wykorzystywaniu wpływu pola magnetycznego na obszary ciała zmienione chorobowo po udarze.

Przeciwwskazania

Zabiegów rehabilitacyjnych po udarze jest wiele do wyboru, ale musimy wiedzieć, iż nie każdy będzie dla wszystkich pacjentów wskazany. W przypadku zabiegów z zakresu fizykoterapii do przeciwwskazań zaliczamy: stany zapalne, miażdżycę, zakrzepicę, nadciśnienie i niewydolność krążeniową. W przypadku laseroterapii przeciwwskazanie stanowią: ciąża, choroba nowotworowa, arytmia, rozrusznik serca, nadwrażliwość na światło, choroby tarczycy czy nieunormowana cukrzyca.

Należy wziąć to wszystko pod uwagę przy doborze odpowiedniej formy rehabilitacji dla danego pacjenta. Niemniej jednak zawsze trzeba pamiętać, że rehabilitacja jest niezbędna w powrocie do zdrowia po udarze mózgu, a jej jak najszybsze wdrożenie da naprawdę zadowalające efekty.