Termin chiropraktyka pochodzi z języka greckiego i powstał z połączenia dwóch słów oddających charakter metody : „cheiro”-dłoń i „practos”-robić.
Chiropraktyka to manualna forma leczenia narządu ruchu bazująca na wnikliwym diagnozowaniu, opartym o wywiad i badanie manualne oraz na następowym kierunkowym leczeniu stawów kręgosłupa. Celem zastosowanych przez chiropraktyka technik jest przywrócenie prawidłowych warunków biomechanicznych i fizjologicznych w leczonych segmentach kręgosłupa , czego efektem jest poprawa zakresu ruchomości i zmniejszenie/ eliminacja dolegliwości bólowych, które są najczęstszym powodem zgłoszenia się pacjenta na zabiegi chiropraktyczne.
Wskazania do chiropraktyki:
- zespoły bólowe odcinka szyjnego kręgosłupa
- zespoły bólowe odcinka piersiowego kręgosłupa
- zespoły bólowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa
- rwa kulszowa
- rwa ramienna
- bóle międzyżebrowe
- objawy korzeniowe
- objawy promieniowania w obrębie kończyny górnej lub dolnej
- szyjnopochodne bóle głowy
- zawroty głowy pochodzenia szyjnego
- inne symptomy wynikające z ograniczenia fizjologicznej ruchomości w obrębie danego segmentu kręgosłupa
Przeciwwskazania do chiropraktyki:
- znaczne zaburzenia neurologiczne takie jak: ucisk na rdzeń kręgowy, zespół ogona końskiego, kompresja na korzeń nerwowy ze znacznymi ubytkami neurologicznymi
- zaburzenia struktury układu kostnego będące następstwem choroby nowotworowej, infekcji, choroby metabolicznej, zapalnej czy urazu
- zaburzenia naczyniowe takie jak występowanie tętniaka czy skłonności do krwawień wewnątrzstawowych
- brak zgody na proponowane leczenie
- brak pełnej diagnostyki
- brak współpracy ze strony pacjenta
- „pogarszanie się” pacjenta po 2-3 spotkaniach stanowiące skierowanie na specjalistyczną konsultację
- stan zapalny w obrębie leczonego stawu
- ciąża
- długotrwała terapia kortykosteroidami
- zaawansowana choroba zwyrodnieniowa
- niewydolność więzadłowa
- obronne napięcie mięśniowe i ból w trakcie próby wykonania techniki
Techniki wykorzystywane w chiropraktyce:
Technika mobilizacji:
Mobilizacja jest bierną techniką polegająca na wybraniu maksymalnego lub submaksymalnego zakresu ruchu w leczonym stawie ( „wybranie luzu”) i wykonaniu trakcji ( celem zmniejszenia bólu) lub ślizgu ( celem poprawy zakresu ruchu w stawie ). Technika jest wykonywana w sposób powolny, z dość dużą amplitudą ruchu.
Technika manipulacji:
Manipulacja stawu jest bierną techniką wykorzystującą dużą prędkość oraz niewielką amplitudę ruchu. Powinna być wykonana w sposób przede wszystkim BEZPIECZNY dla pacjenta, bez traumatyzowania tkanki. W związku z powyższym terapeuta wykonuje technikę w środkowym zakresie ruchu, dążąc do wybrania „bariery” ruchu przy wykorzystaniu odpowiednich komponent ( jak na przykład wyprost, zgięcie boczne czy przesunięcie przednie). W momencie wybrania bariery chiropraktyk aplikuje szybki i ostry impuls, któremu towarzyszy charakterystyczny dla tej metody trzask (kliknięcie). Zjawisko to nosi nazwę kawitacji i ma związek z nagłą zmianą ciśnienia w obrębie manipulowanego stawu. Istotną zaletą manipulacji jest działanie specyficzne czyli celowane na konkretny staw międzywyrostkowy . Należy zaznaczyć, że manipulacje dość często są BŁĘDNIE rozumiane jako techniki zmieniające pozycję kręgów. Faktem jest, iż przyczyniają się do odbudowy utraconej ruchomości ale dzieje się to na drodze neurologicznej.
Skuteczność zabiegów chiropraktycznych:
Efektywność zabiegu uwarunkowana jest zarówno stanem klinicznym pacjenta poddanego zabiegowi jak i wiedzą dotyczącą diagnostyki różnicowej oraz umiejętnościami samego fizjoterapeuty. Techniki stosowane w chiropraktyce wykazują się dużą skutecznością a efekty w postaci poprawy zakresu ruchomości leczonego obszaru, zmniejszenia bolesności i normalizacji napięcia mięśniowego mogą być obserwowane już po jednym zabiegu. O ilości zabiegów i częstotliwości spotkań decyduje fizjoterapeuta bazując na zmieniającym się stanie klinicznym pacjenta i dynamice zgłaszanych przez niego objawów.
Czy chiropraktyka jest bezpieczna?
Odpowiednio wykwalifikowany fizjoterapeuta, wyposażony w wiedzę z zakresu anatomii, biomechaniki, fizjologii i neurologii, w oparciu o odpowiednie badanie pacjenta, właściwie dobrane techniki i interpretację stanu leczonego, powodują,iż ryzyko powikłań pozabiegowych zostaje ograniczone do minimum.
Czy zabiegi chiropraktyczne bolą?
Odpowiednio dobrane pozycja pacjenta, postawa fizjoterapeuty i zastosowane chwyty oraz zrozumienie przez chiropraktyka techniki,która ma być wykonana powodują, iż zabiegi chiropraktyczne nie powodują u pacjenta dolegliwości bólowych. Nie zmienia to faktu, iż należy poinformować pacjenta o ewentualnej bolesności palpacyjnej wynikającej z zastosowanego podczas wykonywania techniki chwytu.
